Ommen

Op 12 juni 2024 zijn een aantal foto's uit het jaar 1983 uit de collectie van wijlen de heer Maarten Reijnhout en een aantal foto's uit de Beeldbank van de NVBS toegevoegd;
deze nieuwe foto's zijn te herkennen aan de blauwe beschrijving van de foto's.
In de emplacementstekeningen zijn de namen van de overwegen aangebracht.

Op 18 januari 2022 zijn een aantal foto's toegevoegd; deze nieuwe foto's zijn te herkennen aan de blauwe beschrijving van de foto's en er is een uitgebreide aanvulling van de tekst toegevoegd.

Het station Ommen ligt aan de spoorlijn Zwolle - Emmen bij km. 23.118.
Het station is op 15 januari 1903 geopend, tegelijkertijd met de opening van de spoorlijn Zwolle – Ommen.
Het station en de spoorlijn zijn geopend door de Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij (NOLS).
Het stationsgebouw van Ommen is een vergrote versie van het type tweede klasse dat ook nog te vinden is in Dalfsen (1903), Mariënberg (1903) en Hardenberg (1905).

De westzijde van het emplacement met de buurtgoederentrein 5032 (Mariënberg - Zwolle) bestaande uit locomotief NS 2440 en drie goederenwagens ^(links)
en de oostzijde van het emplacement met het op spoor 2 het binnenkomende treinstel NS DE2 73 als trein 3038 op weg van Emmen naar Zwolle
en op spoor 1 het treinstel DE3 152 als trein 3029 (Zwolle - Emmen) ^(rechts) d.d. 22 april 1960.
(Foto's: R. Ankersmit)

De oostzijde van het emplacement gezien in westelijke richting met het wissel 5 met een hoog wisselsein type SS en een wisselsper in de trekdraad van het inrijsein d.d. 24 mei 1958.
(Foto: R. Ankersmit) ^(links)en dezelfde situatie d.d. 4 maart 1962 ^(rechts). (Foto: J.G.C. van de Meene)

De kruising van de dieseltreinstellen NS DE3 121 als trein 8026 naar Zwolle ^(links)en DE2 101 als trein 8021 naar Emmen ^(rechts)d.d. 13 juli 1967.
(Foto: T. Hobma) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)

Gebruikte afkortingen:

Omn = Ommen
Dl = Dalfsen
Jn = Spooraansluiting Junne
Mrb = Mariënberg
Vil = Spooraansluiting Vilsteren

Blokstelsels:

Ommen - Dalfsen = Blokstelsel A
Ommen - Mariënberg = Blokstelsel A

Deze blokstelsels zijn in dienst gesteld op 5 september 1959.

In post T was een Siemens & Halske handelinrichting geplaatst; voor een uitleg over de werking van dit toestel klik hier.

De emplacementstekening van Ommen vanaf 5 september 1959.

Post T

Tekening van de handelinrichting in post T.

De wissels 1, 5 en 6 waren voorzien van wisselsperren en bij de wissels 1 en 5 stond een hoog wisselseinblad S.S. (sein 102-103 SR1934).
De overweg was door spermagneten op de krukjes in de velden 11, 12 of 13 in de beveiliging opgenomen.

Spooraansluiting Junne

Tussen de stations Ommen en Mariënberg lag bij km. 28.351 de spooraansluiting Junne.

De situatietekening bij de spooraansluiting Junne.

De spooraansluiting met het wissel 1 (oostzijde). Het rechts aftakkende kopspoor loopt naar de laad- en losplaats.
In de verte is het niet meer bestaande haltegebouw zichtbaar. ^(links)
en de buurtgoederentrein 5047 (Zwolle Rangeerstation - Mariënberg) bestaande uit locomotief NS 2217
en de goederenwagens NS 65989 GTUW (ledige wagen bestemd voor Junne), NS 12669 CHD, NS 4654 S-CHR en NS 69170 GTO ^(rechts)d.d. 7 september 1959.
(Foto's: R. Ankersmit)

De rangerende locomotief NS 2217 die de ledige goederenwagen NS 65989 GTU gaat plaatsen op de laad- en losplaats boven aansluitingswissel 1 (oostzijde) d.d. 7 september 1959.
Om de wagen op de aansluiting te kunnen plaatsen, vraagt de begeleider per telefoon aan Post T Ommen om het wisselvenster in het (niet goed zichtbare) blokkastje vrij te maken.
Daarna kan hij een sleutel uitnemen en het wissel en stopontspoorblok ontsluiten.
(Foto's: R. Ankersmit)

Tekening van de blokkast in de relaiskast bij de aansluiting.

Deze spooraansluiting werd bediend vanuit Ommen en deze bediening ging als volgt:

De treindienstleider te Ommen verricht de handelingen voor het vertrek van een trein richting Mariënberg.
Als de trein bij de aansluiting is aangekomen dan vraagt de begeleider per telefoon aan de treindienstleider te Ommen om het wisselvenster vrij te maken.
De treindienstleider te Ommen legt het krukje in veld 8 om en bedient het wisselvenster in veld 8 waardoor te Junne het wisselvenster vrij (groen) wordt.
De begeleider neemt de sleutel B.1/St1 uit het slot in de blokkast, ontsluit het stop-ontspoorblok en het wissel 1 waarna de nodige rangeerbewegingen kunnen worden uitgevoerd.
Na afloop van de rangeerbewegingen sluit de begeleider het wissel 1 en het stop-ontspoorblok St1 in de normale stand, brengt de sleutel B.1/St1 in het slot in de blokkast,
bedient het wisselvenster, waardoor in post T Ommmen het wisselvenster in veld 8 vrij (wit) wordt en meldt dit telefonisch aan de treindienstleider te Ommen.
Tenslotte legt de treindienstleider te Ommen het krukje in veld 8 in de normale stand; de trein vertrekt vervolgens naar Mariënberg.

Spooraansluiting Vilsteren

Tussen de stations Ommen en Dalfsen lag bij km. 19.010 de spooraansluiting Vilsteren.

De voormalige halte Vilsteren gezien in oostelijke richting d.d. 5 maart 1960 ^(links)en de passage van de goederentrein 5035 (Zwolle - Emmen) getrokken door locomotief NS 2424 d.d. 24 mei 1958 ^(rechts).
(Foto's: R. Ankersmit)

De situatietekening bij de spooraansluiting Vilsteren.

Tekening van de toestellen in de relaiskast bij de aansluiting.

Deze spooraansluiting werd bediend vanuit Ommen en deze bediening ging als volgt:

De treindienstleider te Ommen verricht de handelingen voor het vertrek van een trein richting Dalfsen.
Als de trein bij de aansluiting is aangekomen dan vraagt de begeleider per telefoon aan de treindienstleider te Ommen om het wisselvenster vrij te maken.
De treindienstleider te Ommen legt het krukje in veld 7 om en bedient het wisselvenster in veld 7 waardoor te Vilsteren het wisselvenster vrij (groen) wordt.
De begeleider neemt de sleutel B. Vil uit het slot in de blokkast, brengt de daaraan bevestigde sleutel B1/St1 in het slot in het sleutelcontactkastje.
Hierna neemt de begeleider de sleutel B2.1/St1 uit het andere slot, ontsluit het stop-ontspoorblok en het wissel 1 waarna de nodige rangeerbewegingen kunnen worden uitgevoerd.
Na afloop van de rangeerbewegingen sluit de begeleider het wissel 1 en het stop-ontspoorblok St1 in de normale stand, brengt de sleutel B2.1/St1 in het slot in het sleutelcontactkastje.
Hierna neemt hij de sleutel B1.1/St1 uit het andere slot en brengt de daaraan bevestigde sleutel B. Vil in het slot in de blokkast en bedient het wisselvenster,
waardoor in post T Ommmen het wisselvenster in veld 7 vrij (wit) wordt en meldt dit telefonisch aan de treindienstleider te Ommen.
Tenslotte legt de treindienstleider te Ommen het krukje in veld 7 in de normale stand; de trein vertrekt vervolgens naar Dalfsen.

Zolang de sleutel B1.1/St1 in het slot in het sleutelcontactkastje aanwezig is, is de aankondigingssectie voor de AKI aan de zijde Ommen uitgeschakeld.

Met ingang van 3 februari 1967 zijn de hoge wisselseinen SS bij de wissels 1 en 5 vervallen.

Met ingang van 1 april 1968 zijn de spooraansluitingen te Vilsteren en Junne vervallen; als gevolg hiervan zijn de wisselvensters en de krukjes in de velden 7 en 8 vervallen.

De emplacementstekening van Ommen na de bovengenoemde wijzigingen.

Post T

Tekening van de handelinrichting in post T na de bovengenoemde wijzigingen.

Met ingang van 7 maart 1972 is het overpad beveiligd met overpadbomen.

Met ingang van 23 april 1975 zijn de hiervolgende wijzigingen aangebracht:

Bij km. 22.580 is een rechtsleidend en gespijkerd wissel A gelegd.
Het wissel 3 en het spoor 4 zijn opgebroken.
Het wissel 4 en het stop-ontspoorblok St4 met de bijbehorende sloten zijn opgebroken.

Met ingang van 27 april 1975 zijn de hiervolgende wijzigingen aangebracht:

De wissels 1 en 6 zijn opgebroken.
Het wissel A is ongenummerd in wissel 1 en in dienst genomen; dit symmetrische wissel met een hoekverhouding 1:15 wordt elektrisch bediend.
Het spoor 1 is aangesloten op het wissel 1.
Het inrijsein A_1,2 is verplaatst van km. 22.610 naar km. 22.488.
Het voorsein A^vis verplaatst van km. 21.910 naar km. 21.788.
Het uitrijsein B_1,2is verplaatst van km. 22.793 naar km. 22.697.
Het uitrijsein C_1,2is verplaatst van km. 23.156 naar km. 23.087.
Het vertreklicht behorend bij het sein B_1,2 is verplaatst naar km. 22.925.
De horizontale baak (249 SR) bij km. 21.738 is vervangen door een verticale baak (249 SR) op dezelfde plaats.

De electrische bediening van het wissel 1

Omleggen naar de abnormale stand van het wissel.

De treindienstleider in post T drukt de knop "Vrijmaking Kr. 7"
Als het wissel onbezet is, gaat het groene lampje "Kr. 7 vrij" branden
De treindienstleider in post T legt tijdens het gedrukt houden van de bovengenoemde knop het krukje in veld 7 om.
De wisselwekker gaat luiden en het groene lampje dooft
Als het wissel in de eindstand is gekomen, dan houdt de wisselwekker op met luiden.
Als de wisselwekker gaat luiden, of begint deze te luiden zonder dat er bedieningshandelingen voor het wissel zijn verricht, dan mag er niet op worden vertrouwd dat de stand van het wissel overeenkomt met de stand van het krukje.

Omleggen naar de normale stand van het wissel.

De treindienstleider in post T drukt de knop "Vrijmaking Kr. 7"
Als het wissel onbezet is, gaat het groene lampje "Kr. 7 vrij" branden
De treindienstleider in post T legt tijdens het gedrukt houden van de bovengenoemde knop het krukje in veld 7 om.
De wisselwekker gaat luiden en het groene lampje dooft
Als het wissel in de eindstand is gekomen, dan houdt de wisselwekker op met luiden.
Als de wisselwekker gaat luiden, of begint deze te luiden zonder dat er bedieningshandelingen voor het wissel zijn verricht, dan mag er niet op worden vertrouwd dat de stand van het wissel overeenkomt met de stand van het krukje.

De sporen richting Dalfsen ^(links) en richting Mariënberg ^(rechts) d.d. 23 november 1975.
(Foto's: Wim Vos)

De emplacementstekening van Ommen na de bovengenoemde wijzigingen.

Post T

De handelinrichting in post T d.d. 13 april 1983.
(Foto's: Wim Vos)

Tekening van de handelinrichting in post T na de bovengenoemde wijzigingen.

Met ingang van 15 oktober 1982 is het wissel 2 met het stop-ontspoorblok St² in oostelijke richting verplaatst.
Het kopspoor 3 is in feite "omgedraaid".

De emplacementstekening van Ommen na de bovengenoemde wijzigingen.

Een sfeeropname van trekdraadgeleiding en de grote overweg.
(Foto: Robert Stremming)

Het inrijsein D_1,2zijde Mariënberg ^(links)en het wissel 5 zijde Mariënberg met de steller en de wisselsper ^(rechts). (Collectie: Maarten Reijnhout (†))

De handelinrichting in post T ^(links)en een close-up van de blokkast in post T ^(rechts). (Collectie: Maarten Reijnhout (†))

De bedieningstoestellen voor de overweg in de Hammerweg / Stationsstraat. (Collectie: Maarten Reijnhout (†))

Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven.

Met ingang van 9 mei 1987 is de klassieke beveiliging vervallen en is de beveiliging van dit station een onderdeel geworden van de NX/CVL beveiliging bediend vanuit Zwolle.

Voor een beschrijving van het station Dalfsen klik hier.
Voor een beschrijving van het station Mariënberg klik hier.

Wat er overbleef

Het toestel afkomstig uit post T Ommen is bewaard gebleven en was oorspronkelijk tentoongesteld in het streekmuseum Ommen maar is later in het bezit gekomen van een particulier.
Helaas heeft de vorige "bruikleennemer" er niet zo goed voor kunnen zorgen en daarom heeft de eigenaar besloten om het bij de MBS onder te brengen.
De blokkast en de handelinrichting staan inmiddels in de werkplaats van de MBS en zullen na de noodzakelijke restauratiewerkzaamheden weer in de oorspronkelijke (lichtgrijze) kleur worden teruggebracht.

De handelinrichting in het streekmuseum Ommen.
(Foto: Peter-Paul van Birgelen)

De blokkast en de handelinrichting in de werkplaats van de MBS.
(bron: MBS)

Terug naar Home

Terug naar seinhuizen